top of page

World Peace Movements and the Middle East

 

Rundamnak Drama zoh na duh maw?

 

Drama lole movie thar pakhat a suak tikah a zohtu pawl cu hni phah, mitthli tlak phah, thin dom phah in zoh a si theu. A sinan movie a tuahtu pa cun mipi zoh hlan ihsin a thok in a cem tiang a thei cia, a hmu cia theh. Cuvek thotho in minung cu kan san thuanthu le kan thaizing caan kan hmu cia thei lo ruangah hni phah, tap phah, thin dom phah in kan um theu. Asinan minung thuanthu tuah tu Pathian cun a thok in a cem tiang a thei cia, a hmu cia theh a si.

Pa Pathian, Fapa Pathian, Thlarau Thianghlim Pathian (Trinity God) cu thok ni nei lo cem ni nei lo a si vekin leilungpi le minung um hlan in a rak um ringring zo. Minung a sersiam hlan le san thuanthu um hlan ihsin Rundamnak Drama Plan khal Pa, Fapa, Thlarau Thianghlim Pathian cun a rak nei cia zo.

 

Adam le Eve cu Eden hmuan ihsin dawisuak an si hnu in minung san thuanthu cu a thok. Adam le Eve tluksiat hnu in Jesuh Khrih suah hlan tiang ah kum 4000, Jesuh Khrih suah hnu in tuni tiang kum 2000, a zate kom ah kum 6000 a si zo. Pathian nih minung hrangih a tuah mi Rundamnak Drama cu minung hmangin a piah rero mi Ca Thianghlim siar nakin kan hmu thei. Himi Rundamnak Drama hrang ih lemcangtu ding ah Pathian ih hman mi min-ta le tuanpi tu pawl tla cu:

Actor (Minta): Israel 
A bawmtu: Persia (Iran), Babylon (Iraq), Egypt, Syria tivek pawl.

Jesuh Khrih leitlun ih a voikhat rat nak ding ah Israel cu main character in lem a cang ih a dang pawl cu assistant character in lem an cang.

Hi ram pawl hi Jesuh Khrih voihnih rat sal nak ding hrang ah khal lem an cang rero lai.
Tahthimnakah Iran cu a tha lo zawngin lem a cang rero hrih ding.
Pathian ih Rundamnak Drama cu kum 6000 sung a rei zo ih Jesuh Khrih a voi hnih nak rat sal hlan caan tawi te sung a taang lai.

 

Jesuh Khrih voi 2 nak a rat sal ni in himi Rundamnak Drama cu a cem ding ih kum 1000 uknak (Millenial Kingdom) ah lut cih a si ding. Bibal thiam hrek khat cun minung thuanthu cu a zate kom in kum 7000 a si tiah an zum. Kum thawng khat cu na hmaiah ni khat bangtuk a si (Psalm 90:4). Kum 7000 cu Pathian hmaiah cun ni 7 vek a si ih (perfect number) a si tiah zum a si.

Himi Rundamnak Drama hi a tuahtu Pathian mit in hei cuan ve hnik aw.

A rak cak zet mi Babylon Empire, Persian Empire, Greek Empire le Roman Empire a tluk siat ding thu khal Daniel cabu ah kan hmu theh thei.

Tu ni ah Israel le a kiangkap ram pawl ah daihnak a um lo mi nih na mang a lo bang ter maw?

Cathianghlim cun hi pawl khal hi a sim cia ttheh a si. Israel cu a tu ah a hua tu ram paw an um lai nan ni khat khat ah a kiangkap ram pawl thawn remnak an tuah dingih leitlun ah remdaihnak a um leh ding. Leitlun remdaihnak cu a tu ihsin malte ten a thok rero zo. Cumi pawl tla cu a tang lam ah kan zoh khawm ding.

San cem nak ding lak ihsin sign pakhat cu leitlun remdaihnak a si. Himi thu cu Ezekial le Paul nih an sim.

 

Ezekial 38:14-16
Cungnungbik Bawipa in Gog hnenih a ṭongmi sim dingah i thlah. “Ka minung Israel mi pawl thlangamte ih an um laiah, 15miphun tampi lakin na khawmmi a cakzet le a tamzet na ralkap pawl thawn na umnak saklam ram ihsin na rungsuak ding. An zatein rang par in an rung ding. 16Khatlam ihsin khatlam deng tiang ka minung Israel pawl cu thlipi bangin na do ding. Tikcu a kim tikah, miphun dang pawl hnenah zo ka si ti langternak ah le nan lakih ka hnaṭuannak thawngin ka thianhlimnak a lang theinak ah ka ram do dingih ka lo thlahsannak cu a si.

1Thes. 5:3
Mi in, “Daihnak le himnak a um,” an ti laifangah nunau in nauhrinnat a tuar bangin rinlopi ah siatralnak an parah a thleng ding ih zohman an luat lo ding.

Ezekial bung 38 sung ih Gog le Magog cu Russian uknak tangih um mi a si. Persia (tuni Iran), Sudan, Libia (Put), Gomer, Beth Togarmah pawl khal Russian uknak tang ah an um. Russian Alliances le Arabs Leagues (ram 22) pawl cu remdaihnak an tuah zo.Tuni tiang ah Arabs le Russian cu hna an tuan tlang. A hlei ce in Iran le Russia cu an ttang tlang zet.

Nikhat khat ah Israel le Arab ram khal rualremnak an tuah leh ding. Cu mi Israel le Arab ram pawl remdaihnak an tuah ni cu leitlun mi pawl lungawibik ni a si leh ding. Ziangah ti le cu mi remdaihnak an tuah ruangah leitlun raal cu a cem ding ih leitlun minung hmuahhmuah hnangam zetin an um ding. Ezekiel le Paul ih phuan cia nak ahcun mi hmuahhmuah hnangam zet ih an um laifang ah rin lo pin siatralnak a tlung ding.

 

Pope John Paul II ih leitlun remdaihnak hrang a hnatuan thu

 

Tuni ah leitlun remdainnak cu Vatican Pope nih a tuah rero. Vatican II tangih Pope John Paul II (Polish pa) cun milai thuanthu ih um dah hrih lo mi leitlun remdaihnak hrang thlacam khawm nak cu Italy ram Assisi khua Basilica of St. Mary of Angels Biakinn ah a rak tuah. Assisi khua cu Pope Francis suah nak a siih khua hmin thang zet a si. October 27, 1986 ah leitlun sakhua biaknak dangdang ih hruaitu pawl a sawm ih leitlun remdaihnak hrang thlacam tlang nak an rak nei.

Pope John Paul II hoha nak thotho in a voihnihnak leitlun remdaihnak hrang thlacam khawm nak cu January 24, 2002 ah a hmun kel ah an tuah. Orthodox hruaitu dangdang, Anglican hruaitu, Islam sung in mi 30, Protestant sung in pawl 14, Judaism pawl ih Rabbi 10, Buddhism, Tenrikyo (Japan ramih biaknak pakhat), Shintoism Bahais, Janism, Sikhhism, Hinduism, Zaroastrianism, Confucianism, traditional African Folk pawl cu sawm an rak siih hmun khat ah thlacam khawm nak an rak nei.

 

Pope John Paul II nih Israel thawn remdaihnak a tuah.

 

1. 1986 kum ah Rome khua ih Jewish Synagogue ah a rak feh.

2. March 19-28, 2000 kum ah Jerusalem ah a tlawng. Crusade caan (1096-1291) kum 200 sung hrawng ah European Roman Catholic nih Jews le Muslim tampi a rak that. Lutheren mi Hitler nih khal 6 millions lai a rak that. Hi tiih Jews le Muslim an that nak par ah ngaihthiam dilnak a um dah hrih lo. Pope John Paul II cu Holocaust memorial ah feh tahrat in a voi khat nak ngaithiam dilnak cu a tuah a si.

 

Pope John Paul II cu Morocco ram ih khuapi Casablanca ah Muslim mino pawl hnen ah remdaihnak hrang thu cah nak a nei.

1998 kum ah Pope John Paul II nih a kut tang hnatuan Cardinal Arinze cu Egypt ram ah a thlah. Muslim scholars pawl kai nak Islam phunsang tlawng sangbik (Al Azhar University) ah a feh ih Sunni hruaitu sangbik pawl thawn remdaihnak an tuah.

 

April 6, 2001 kum ah Pope John Paul II cu Syria ram Damascus khua ih Ummayad hminthang zet mi Mosques ah a tlawng. A hlanah John the Baptist ih lu an rak phum nak hmun a si. Pope John Paul II nih cumi Monques sung ah thusimnak a nei. A thusim mi cu: Christian Biak nak le Islam biaknak pawl cun a bangawkmi Pathian kan zum, a bangawkmi profet, Jesuh, Mary, Jerusalem pawl cu kan zum a si. Curuangah thlarau lam in unau khat kan si. Curuangah leitlun remdaihnak cu kan tuah tlang pei uh tiah thucahnak a nei. Pope John Paul II a thih hnu ah Benedict XVI (16) nih cumi remdaihnak cu a peh zulh vivo. Nov. 20-30, 2006 kum ah Turkey ram Istanbul ih Blue Monsque ah tla a tlawng. Atu ah khal sakhualam hruaitu (religious leaders) pawl thawn leitlun remdaihnak hrang nasa zetin hna a tuan rero.

 

Pope John Paul II cu leitlun remdaihnak a tuah nak ruangah hminthangzet a rak siih April 8, 2005 kum ah a thi. A thih ni ah leitlun ih political hruaitu, religion leaders, secular leader tampi an tel a si. Ziangah tile mi hmuahhmuah (ziang sakhua biaknak ti lo in) ih tihzah mi a si. A funeral service ih a tel tu pawl tla cu:
U.K ram in siangpahrang 9, US president tel in presidents 38, vice presidents 3, prime ministers 7, foreign ministers 10, ministers 6, Amr Moussa (president of Arab league), Kofi Annan (UN Gen. Secretary), Rowan Williams (Anglican Head), Abune Paulos (Ethiopian Orthodox Head) pawl tla an tel.

 

Israel le Middle East Remdaihnak

 

Leitlun ih a har bik mi remdaihnak cu Israel le Middle East a si. Israel ram cu ram fate zet a si nan European ram pawl le, American, Canadian thawn pehtlaihnak an nei tik ah a cak zet a si. Israel le Egypt remdaihnak an tuah zo ruangah a dang ram pawl thawn tla tuah thei ding ah ruahsannak a um ter.

U.S president Jimmy Carter ih hohanak in March 26, 1979 Camp David Accord ah harsa zetin Egypt president Anwar Sadat le Israel prime minister Menachem Begin cun remdaihnak an rak tuah. Himi remdaihnak ruangah Egypt president Anwar Sadat cu fundamental Muslim pawl ih huat a rak tong zet.

Israel le Palestine remdaihnak khal leitlun mi hmuahhmuah ih duh mi a si. AD 70 kum Israel pawl nih an ram an suah san hnu ah Palestine pawl nih Israel ram cu an rak luah ih an ram ah a cang lan ta. 1948 kum independent an ngah hnu lawng ah Israel mi pawl cun an ram cu an din thok sal. Sinan cumi kum ah Israel ram cu tuni ih Israel ram tiat a rak si hrih lo. Tel Aviv le a kiangkap malte lawng an rak din thok. Hmun dang hmuah hmuah Gaza trip le Jerusalem lam cu Palestine pawl nih an luah theh. The West Bank tin kawh mi Jordan tiva ih nitlak lam Jerusalem tiang Jordan nih a rak uk. Cun a saklam ih um Golan height cu Syrian kut tang ah a rak um. Israel pawl cun a hlan ih Pathian nih a rak pek hai mi an ram cu lak theh sal an rak tum. Cutin 1967 kum ih Six-Day War ah Egypt ram Sinai Penesuala tiang an ngah theh sal. Sinan Sinai Penesuala cu 1979 kum Camp David Accord ah Jimmy Carter ih request nak in Egypt hnen ah an ap sal.

 

Arab League (ram 22) nih Israel thawn rualremnak tuah a duh

 

Arab League Chairman Turki Al Faisal nih Israel pawl nih an luah mi Palestine, Syria le Lebanon ram cu an pek kir sal a si le Israel thawn rualremnak kan tuah duh tiah a sim. Ezekial le Theselonica sung ah a phuan cia vek in Israel ram ah remdaihnak (peace) a um leh ding. Tuni ah Israel ram le a kiangkap ram pawl remdainnak cu step by step in a feh re ro.

Tuni ah Iran nih Israel cu a hua zet. Ziangahtile Iran cu Pathian nih Rundamnak Drama hrang a tha lo zawng ih lemcang ding ih a hman mi ram a si. Jesuh Khrih voikhat a rat nak ding Rundamnak Drama hrang ah Israel cu (main character) a siih Persia (Iran), Babylon (Iraq), Syria le Egypt pawl tla cu (assistant character) an si. A tu ah khal Jesuh Khrih voihnih rat sal nak ding hrang ah hi ram pawl hi lem an cang rero.

 

Pathian ih Salvation Drama hrang lem a cang tu Arab le Iran ram pawl tla cu hua lo in an lemcangnak par ah lungawithu sim sawn ding a si. Hiti ih lem an can nak thawngin Jesuh Khrih voi hnih a rat sal caan a nai zia kan hmu thei a si.

bottom of page